De Britse kunstenaar Richard Long (1945) is een kunstenaar die op een radicale wijze de voorstelling van de natuur en het landschap, koppelde aan de idee van “sporen” na te laten die worden getoond als een niet te traceren “plaats”. Richard Long brak met een romantische visie weer te geven op de natuur die hij verkent via ellenlange uitgestippelde wandelingen in ongerepte en weidse stukken natuur over heel de wereld.
Het heen en weer stappen in gras tot dat er een merkbare strook getrappeld gras zich onderscheidt van het grasveld was één van de eerste zeer bekende efemere ingrepen van een kunstenaar die werkelijk brak met alle vooroordelen bij het representeren van de natuur. Het was een werk uit 1967 waarin Richard Long “zijn” wandelen vormde tot “zijn” lijn”.
Met andere woorden Richard Long is door en door een realist die hoogstens tijdens zijn vele wandelingen stenen ter plaatse versleepte en schikte in een geo-vorm zoals een cirkel, een driehoek of een rechthoek en daarvan een foto maakte met als context de soms fantastische omringende landschappen. De foto’s die hij nam tijdens zijn wandelingen tonen dus en gewoonweg een plaats; de teksten die zijn foto’s larderen brengen op een feitelijke manier zijn sculpturen in taal tot uitdrukking. Zijn werk is ook te zien in alle musea en betere galeries ter wereld. Hij toont in ‘binnen’-ruimtes een zelfde soort constellaties met stenen die in een niet verhalende vorm zich manifesteren vis-à-vis de witte, neutrale muren van galerie of museum. De grillige stenen – per sculptuur één en de zelfde soort – liggen in formaties zoals een cirkel een driehoek of in een lijn. Richard Long: “A circle, a line : they look good, theu are abstract, they are common knowledge. They belong tot everyone and aqually to the past, the present and the future”.
Deze paradox natuur-kunstruimte doet nadenken over de manier waarop wij gewoon zijn geraakt te kijken naar de natuur als een cultureel fenomeen en/of hoe de natuur via de ‘toeristische’ blik haar status van ‘natuurlijkheid’ stilaan verloor. Richard Long maakt ook eigenhandig tekeningen tegen met vloeibaar modder zoals uit de rivier Avon in de buur waar hij leeft en werkt in het Britse Bristol. Het met modder of witte klei aanbrengen van ‘vingerafdrukken’ op stukjes al dan niet geverfd drifthout van waar ook ter wereld gevonden en gerecupereerd is een ander aspect dat in Neuss perfect werd gepresenteerd in vitrinekasten. De expo “Richard Long” in de bijzondere Skulpturenhalle van Thomas Schütte in Neuss, in de nabijheid van Düsseldorf is eenmeer dan krachtige evocatie geworden van het streven van Richard Long om de eenheid te bewaren tussen kunst, natuur en haar rond-drijvende en niet meer bruikbare residuen.
In de Skulpturenhalle realiseerde curator Dieter Schwarz een perfecte enscenering van zijn werk.
Een perfecte rechthoek van stukken turf naast een ellips van basalt en een meer dan schitterende én monumentale rechthoek van drifthout uit de Rijn afkomstig van de de collectie Konrad Fischer evoceert de kracht alsook het verlangen naar rust-brengende orde in de artistieke producti van Richard Long. Recent maakt hij ook monumentale prints in de mooist denkbare kleuren zoals groen en rood. Met een zelfde elegantie weet Richard Long in deze werken de druktechniek in te zetten o tegelijk een zichtbare manuele handeling doorheen de inkt te provoceren die in bedwang wordt gehouden door strakke meanderende composities van lijnen die ook het beeldvlak begrenzen. Dit is grenzeloos schitterend .
In CAB in Brussel was er eerder dit jaar (16.09-27.10.2018) een zonderlinge presentatie te zien van Long’s werk aan de hand van vier redelijk recente sculpturen die hier opnieuw een inzicht boden op de manier waarop Richard Long de organische kenmerken van de stenen perfect in harmonie weet te brengen met zijn (voor)liefde voor tijdloze abstracte figuren. In CAB waren ook tal van foto-teksten te zien alsook een klein archief van inmiddels historische én fel begeerde uitnodigingen en posters van zijn vele tentoonstellingen.
Als slot lees dit citaat uit 1982 van Richard Long en kom tot het inzicht dat hij tot één van de meest radicaal gewaardeerde kunstenaars behoort van zijn “dream”-generatie: “I like walking down the road; sleeping on he ground. I like both visible and invisble art. I make impermanent things with permanent ideas, or vice versa”.
Luk Lambrecht
Richard Long nog tot 16 december 2018 in Skulpturenhalle – Thomas Schütte Stiftung, Lindenweg in Neuss. www.thomas-schuette-stiftung.de
Poster un Commentaire